جنسیت و رده سنی
اسباب بازی تقویت هوش کودک
اسباب بازی تقویت مهارت کودک
بازی مونوپولی یک نوع بازی فکری، در ایران به نام ایروپولی و روپولی یا بازی عمو پولدار هم شناخته میشود، در سال ۱۹۰۳ با اسم«TheLandlord’s Game» توسط یک زن آمریکایی به نام الیزابت مگی فیلیپس طراحی شد.
این سازنده به سیستم مالیاتی حاکم برسرزمینش اعتراض داشت و با ساخت این بازی که بازیکنانش به شکل بیرحمانه اجارههای بالا تعیین میکنند و رقبا را مجبور به فروش املاک خود میکنند، تلاش کرد به نظام مالیاتی آن دوران اعتراض کند.
اما ۲۰ سال بعد، این بازی حسابی در بازار معروف شد و در سال ۱۹۳۴ برادران پارکر یک بازی روی صفحه موسوم به مونوپولی را به بازار عرضه کردند که این ایده را به یک رقابت خرید و فروش تبدیل کرد. در واقع مونوپولی نام یک بازی است که توسط شرکت برادران پارکر و به صورت بسته بندی توسط شرکت هزبرو آمریکا منتشر شده است.
آنها در این بازی برخی از مشهورترین نقاط دیدنی لندن را هم اضافه کردند که این روزها به یک بخش اساسی از بازی تبدیل شده است که به جای بازی اصلی، بیشتر بر خرید موارد تجملاتی و اجبار بازیکن بر پرداخت مالیات متمرکز بود، اما این بازی که این روزها در جمعهای مختلف حسابی طرفدار دارد، به یک تفریح دستهجمعی خوب تبدیل شده است.
به تعبیر ویکی پدیا واژه مونوپولی از دو واژه mono به مفهوم تنها و poly به مفهوم فروش ساخته شده است.
مونوپولی به تعبیر دیگر ویکی پدیا در واژه به معنای انحصارگری است.
موضوع بازی مونوپولی تلاش بازیکنها برای در دست گرفتن انحصاری خانه های خاص در زمین بازی است.
به نظر میرسد از سال 1935 تاکنون بیش از 750 میلیون نفر بازی مونوپولی را انجام داده باشند.
چندین دهه پس از طراحی این بازی، هنوز هم میتوان آن را در نسخهها و شکلهای متنوع در فروشگاهها دید؛
از صفحهها و مهرههایی با تم داستانهای «هریپاتر» و «بازی تاج و تخت» گرفته تا نسخههایی از مونوپولی که ویژه شهرهایی خاص طراحی شده و نام اماکن و بناهایی شناختهشده از این شهرها را روی صفحه خود دارند.
اما این بازی محبوب که امروز به بیش از ۳۷ زبان مختلف در دسترس است، تا این اقبال بینالمللی راه درازی را طی کردهاست.
«مونوپولی» اگرچه به نام تاجری به نام «چارلز دارو» از اهالی فیلادلفیا ثبت شده و طی سالها ثروت قابل توجهی هم برای او به ارمغان آورده؛
بر خلاف ادعای خودش و تصور رایج توسط دارو خلق نشدهاست.
ابداعکننده بازی، «الیزابت مگی»، حدود سی سال پیش از آنکه چارلز دارو و همسرش در خانه دوستی به تصادف با این بازی آشنا شوند، در خانهاش در واشنگتن آن را طراحی کرده بود.
اما دارو کسی بود که نام «مونوپولی» (به معنای لغوی «انحصار») را روی بازی گذاشت و آن را به صورت انبوه روانه بازار کرد. اولین نسخه مونوپولی که به فروش رسید توسط خود دارو و با وسایلی که در خانهاش پیدا میشد ساخته شده بود.
مهرههای آن نیز در واقع مجسمههای فلزی بسیار کوچکی – به شکل کفش، فانوس، ماشین مسابقه، گربه و کلاه و از این دست اقلام بودند که از دستبند خواهرزاده کوچک دارو آویخته شده بود. سرمایهگذارانی که در ابتدا پیشنهاد همکاری در تولید مونوپولی را نپذیرفته بودند، با مشاهده استقبال از این بازی در فروشگاههای محلی در تصمیمشان تجدیدنظر کردند.
برادران «پارکر» پیشتر به دارو گفته بودند در تولید این بازی سرمایهگذاری نخواهند کرد زیرا به نظر آنها بازی «۵۲ ایراد اساسی» داشت که به شکست آن در بازار میانجامید؛ از جمله طولانی بودن، پیچیدگی و موضوع بازی.
به هر حال به تعبیر نیویورک تایمز، نمیتوان به سادگی از کنار داستان یک اسباب بازی گذشت که فیدل کاسترو چند دهه پیش، دستور داده که تمام نسخههای آن در کوبا نابود شوند تا نمادی از کاپیتالیسم در آنجا نماند و امروز یکی از سرگرمیهای جذاب برای ولادیمیر پوتین است!
اما ماجرای ابداعکننده واقعی بازی به مراتب از داستان دارو جالبتر است.
الیزابت مگی، زنی مستقل و مجرد بود که اندیشههایی چپگرایانه و مترقی در سر داشت. او که در خانوادهای مهاجر اهل اسکاتلند متولد شده بود؛ روزها به شغل تندنویسی اشتغال داشت و عصرها در جلسات سیاسی شرکت میکرد.
مگی از هواداران اندیشههای «هنری جورج» اقتصاددان آمریکایی بود و همچون او از لزوم عادلانهتر کردن تقسیم ثروت و کنترل فقر در جامعه سخن میگفت و میپرسید چرا به ثروت یک اقلیت محدود مدام افزوده میشود و همزمان فقرا پیوسته بیچیزتر میشوند.
هنری جورج، اقتصاددان محبوب مگی بیش از هرچیز با ایدههایی شناخته میشود که در مورد «مالیات ارزش زمین» مطرح کرده؛ به زعم او تفاوت بین فقرا و سرمایهداران به مقدار زمین و املاک و منابعی باز میگردد که اولی از آنها بیبهره است و دومی آن را در «انحصار» خود دارد و از گروه اول بابت استفاده از آن پول دریافت میکند.
محبوبیت بازیهای مشابه در میان خانوادههای طبقه متوسط در سالهای نخست سده بیستم در حدی بود که باعث شد مگی به این فکر بیافتد که میتوان -فراتر از سرگرمیِ صرف- از آنها به عنوان وسیلهای برای انتقال پیام و آموزش مردم استفاده کند. به این ترتیب بود که «بازی مالک» (The Landlord’s Game) در ۵ ژانویه ۱۹۰۴ به عنوان ابداع الیزابت مگی ثبت رسمی شد.
این بازی که به سرعت در جمعهای روشنفکرانه و در میان دانشجویان پرطرفدار شد، دو دسته قانون متفاوت داشت و در واقع به دو روش میشد آن را بازی کرد: به شیوهای «ضد انحصار» که در آن سرمایه تولیدشده در بازی بین بازیکنان تقسیم میشود و یا روش انحصارطلبانه که در آن هر یک از بازیکنان به دنبال راندن بقیه به سمت ورشکستگی و تصاحب اموال آنهاست.
در همان زمان او در مقالهای برای یک نشریه سیاسی، این بازی را «نمایش عملیِ شیوه تملک زمین» در زمان معاصر توصیف کرد که همه «نتایج و عواقب معمول» آن برای جامعه -یا بازیکنان- را نیز نشان میدهد. او در ادامه مقاله افزود: «این بازی را میتوان حتی بازی زندگی نامید، زیرا هدف غایی در آن همان چیزی است که به نظر میرسد همه به دنبال آن هستند؛ یعنی انباشت سرمایه».
عمده تفاوت آنچه دارو با نام «مونوپولی» به بازار فرستاد با نسخه مگی این است که در محصول دارو، از سری دوم قوانین یاد شده (قوانین غیر انحصاری و «عادلانه») خبری نیست. در مونوپولی کلاسیک، رقابت بر سر به دست آوردن انحصار خانههای بازی و دریافت پول از حریفان بابت حضور عبور از آن خانههاست. هدف هر بازیکن در نهایت به ورشکستگی کشاندن سایرین و تصاحب سرمایه آنهاست.
برادران پارکر پس از قبول مشارکت در تولید «مونوپولی»، تصمیم گرفتند حقوق «بازیهای مشابه» آن را بخرند تا انحصار محصول در دست خودشان بماند؛ در نتیجه به سراغ مگی رفته و حقوق «بازی مالک» را به قیمت ۵۰۰ دلار ناقابل از او خریدند.
مگی که از هدف اصلی آنها – تولید انبوه نسخه دستکاری شده بازی با عنوان «مونوپولی» – خبر نداشت به امید تولید انبوه «بازی مالک» با خوشحالی پیشنهاد پارکرها را پذیرفت. او مدتی بعد دریافت چه کلاهی به سرش رفته، اما اعتراضاتش به جایی نرسید.
به این ترتیب «بازی مالک» که توسط یکی از منتقدان انحصارطلبی و سرمایهداری و به منظور روشن کردن ابعاد و عواقب آن طراحی شده بود در نهایت تبدیل به «بازی انحصار» شد؛ سرگرمی جهانی که در آن انباشت سرمایه و بیعدالتی در تقسیم آن کماکان معضلی به روز و جدی است و شکاف بین دارا و ندار پیوسته عمیقتر میشود.
الیزابت مگی به جز «بازی مالک» یا مونوپولی بازیهای دیگری مثل و … هم طراحی کرد که البته هیچیک به لحاظ شهرت و محبوبیت به پای این بازی نرسیدند. او که در سالهای آخر عمرش به عنوان تایپیست در وزارت آموزش آمریکا مشغول به کار بود، در ۱۹۴۸ درگذشت.
کمپانی برادران پارکر اکنون زیرمجموعه شرکت آمریکایی تولید اسباببازی «هزبرو»، دارنده امتیاز «مونوپولی» به شمار میآید و هنوز هم حقوق الیزابت مگی به عنوان ابداعکننده اصلی بازی را به رسمیت نشناخته است.
زمانی که چارلز و دوست چاپگرش، نمونه اولیه بازی مونوپولی را ساختند، بیشتر قسمت های آن به صورت دستی ساخته شده بود، صفحه بازی از یک پارچه کتان روغنی ساخته شده بود. خانه ها و هتل های بازی از چوب ساخته شدند.
تمامی کارت های بازی بصورت دستی نوشته و رنگ آمیزی شده بودند، و تمامی مهره های بازی از نوعی چرم که مخصوص دستبند همسر چارلز بود، ساخته شدند.
از آن زمان تاکنون مونوپولی به صورت پیوسته دستخوش تغییراتی بوده است تا همین نسخه هایی که امروزه مورد استفاده می باشد. در اواسط دهه ۱۹۳۰ میلادی،همچنان مونوپولی پرفروش ترین بازی در آمریکا بود و تاکنون نیز نزدیک به ۷۵۰ میلیون نفر این بازی را انجام داده اند.
کمتر بازی و اسباب بازی در دنیا به اینصورت و در تمامي گروه های سنی مورد استقبال عمومی قرار می گیرد.
از خصوصیات مونوپولی، امكان بازی با نفرات بالا ، شانس زیاد ، زمان بازیه طولانی و همین طور تجارت و خرید و فروش ملك هست كه در كل بازیه جالبی محسوب میشه.
جالب است نکاتی در مورد رکوردهای مونوپولی برای شما عنوان کنیم :
از سال ۱۹۳۵ تاکنون چیزی در حدود ۵ میلیارد خانه و ۲ میلیارد هتل برای بسته های بازی مونوپولی تولید شده است.
یک نسخه از مونوپولی که توسط آلفرد دانهیل در سال ۱۹۷۴ تولید شد، خانه های آن از طلا و هتل های داخل آن از نقره ساخته شده بود و به قیمت ۲۵ هزار دلار (تقریبا ۱۰۰ میلیون تومان) فروخته شد.
طولانی ترین دور از بانک مونوپولی در تاریخ این بازی ۷۰ روز به صورت پیوسته طول کشیده است.
این بازی توسط چند نفر در یک وان حمام به مدت ۹۹ ساعت نیز انجام شده است که به نوع خودش یک رکورد محسوب می شود.
مونوپولی در ایران به نام ایروپولی و روپولی یا عمو پولدار هم شناخته می شود. بازی ایروپولی از حدود ۴۰ سال پیش در ایران از محبوبیت فوق العاده ای برخوردار بوده است.
روش بازی ایروپولی به همان شکل بازی مونوپولی می باشد با کمی تغییراتی که به نظر برای ایرانی ها نیز این تغییرات دلنشین و جذاب بوده است و نسخه ایروبولی بسیار زیاد مورد توجه خانواده های ایرانی میباشد.
بازی هیجان انگیزی است. هم بازی می کنید و اوقات خوشی کنار هم دارید ،هم بدون ترس از دست دادن پول واقعی و ورشکستگی سرمایه گذاری را تمرین می کنید. در بازی ایروپولي، خيابان های شهر تهران قدیم صفحه اصلی بازی را تشکیل می دهد.
بازی در هر قدم که ساخت و ساز ها بیشتر می شوند جذاب تر می شود و به تدریج قدرت خرید و ساخت های بازیکنان تغییر می کند.
در بازی ایروپولی ایرانی چالش هایی هم مثل تصادف، بیمارستان و جریمه هم وجود دارد. همچنین شانس هایی مثل بلیط بخت آزمایی به کمک بازیکن می آید.
بازی مونوپولی یا بازی روپولی جدید و یا ایروپولی یک بازی با سابقه، بسیار موفق و پرفروش در تمام دنیا می باشد، که هنوز هم مورد استقبال افراد گوناگون از طبقات مختلف جامعه است.
هدف از بازی ایروپولی که بر اساس بازی بینالمللی و پرفروش مونوپولی طراحی شده، آموزش مدیریت پول و افزایش هوش مالی است. در این بازی بازیکنان تاس میاندازند و با مقدار پولی که در آغاز بازی دارند، خیابانهای مختلف شهر تهران قدیم را خریداری میکنند و اگر کسی در آنجا فرود بیاید، از آنها کرایه میگیرند. وجود کارتهای شانس، امکان ساخت و ساز خانه و هتل در املاک و چالشهای مختلف در شکل کارت شانس، بر جذابیت بازی افزوده است. ایروپولی شامل صفحهی بازی از جنس مقوای سخت، 28 کارت مالکیت، ۱۹ کارت شانس، پول اسکناس در ۷ مدل، ۱۲ هتل ، ۳۲ خانه، ۵ مهرهی رنگی بازیکنان و دفترچهی راهنمای بازی است.
2 نظر در “بازی مونوپولی یا ایروپولی چیست ؟”
سلام، من وقتی کوچیک بودم این بازی رو انجام دادم و بعد از 40 سال دوباره خریدمش و با بچه ها و همسرم بازی میکنم، خاطرات خوبی از اون موقع ازش دارم و البته به نظرم برای آموزش مالی بچه ها هم خوبه که یادبگیرند
سلام. بله واقعا برای تقویت هوش مالی هم کودکان هم بزرگسالان بازی خوبیه ، ضمن اینکه نسخه ایرانی به نام ایروپولی هم تولید شده که انصافا کیفیت اون هم عالی هست.مشخصات و نحوه بازی ایروپولی را میتونید از طریق اینجا ببینید.