بسیاری از والدین دوست دارند که کودکانشان علاقه مند به خواندن کتاب باشند و قدم به قدم در این راه پیشرفت کنند. کتابهای بسیاری برای کودکان گسترده توسط انتشارات مختلف نوشته شده‌اند که شامل داستان‌ها، رنگ آمیزی، پازل‌ها و سوالات آموزشی می‌شوند. این کتاب‌ها می توانند به علاقه و رشد ذهنی کودک کمک کنند.
در این فروشگاه بسیاری از کتاب‌هایی که مورد توجه کودکان قرار می‌گیرند، وجود دارند. شما می‌توانید با استفاده از فیلترهای سایت کتابهای مناسب با سن کودک خود را بیابید. همچنین، شما می‌توانید چندین گزینه مختلف از داستان‌ها، کتابهای آموزشی، کتابهای رنگ آمیزی، و کتابهای پازلی را برای کودکان بیابید. با خرید کتاب به کودکانتان کمک کنید تا بیشتر بخوانند و با دنیای جدیدی از مفاهیم آشنا شوند.
کتابهای کودکانه پلی نامرئی است که دنیای شیرین و کنجکاوانه کودکان را با دنیای پر از مهر و محبت و توجه والدین گره می‌زند. زمانی که والدین با فرزندانشان کتاب می‌خوانند، رابطه احساسی عمیقی بین آن‌ها شکل می‌گیرد و وارد دنیای مشترکی می‌شوند که می‌توان در آن دنیا به ترس‌ها، کنجکاوی‌ها و نگرانی‌های کودکانه به بهترین شکل پاسخ داد. می‌توان خود را جای قهرمان داستان گذاشت و شجاعت و دلاوری را برای کودکان روایت کرد یا لبخند بر روی لب آن‌ها آورد؛ بنابراین دنیای کتابهای کودکانه چیزی نیست که والدین به راحتی از کنار آن عبور کنند. اما در این دنیای متنوع کتابهای کودکانه چه کتابی برای کودک ما مناسب است؟ چه موضوعاتی می‌تواند تأثیرگذارتر باشد و این کتاب‌ها چه نقشی در رشد و تربیت کودک ایفا می‌کنند؟ اگر می‌خواهید پاسخ به هر کدام از این سؤالات را بدانید تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
چه کتاب‌هایی مناسب کودکان است؟
وقتی صحبت از کتابهای کودکانه می‌شود، اولین چیزی که به ذهن ما می‌رسد، کتابی با تصاویر رنگارنگ است. هیچ‌کس کتابی قطور با نوشته‌هایی پشت سر هم و ریز را تصور نمی‌کند. ذهن در حال توسعه کودکان کتاب‌هایی که داستان خود را با کمک تصاویر روایت می‌کنند، بیشتر درک می‌کند. کودکان عاشق رنگ و تصاویر هستند و داستان‌های تصویری را تا مدت‌ها در ذهن باقی می‌سپارند. علاوه بر این، کتاب‌هایی که کودکان را به تعامل و مشارکت تشویق می‌کنند، بسیار برای کودکان جذاب است. اما مهم‌ترین نکته‌ای که باید به آن توجه کنید، گروه سنی کودکان است. زیرا هر کتاب مخصوص گروه سنی خاصی طراحی شده و توجه به این موضوع تجربه بهتری را برای کودک دلبندتان رقم خواهد زد. در ادامه به معرفی انواع گروه سنی خواهیم پرداخت.
انواع اشکال و موضوعات کتاب کودک
کتابهای کودکان دسته‌بندی‌های متنوعی دارند و هر کدام جنبه آموزشی خاصی برای کودکان دارد. اگر به طور مداوم برای کودک خود کتاب خریداری می‌کنید، ترجیحاً موضوعات متنوع و اشکال مختلف کتاب را انتخاب نمایید. در ادامه لیستی از انواع کتاب کودک را به شما معرفی خواهیم کرد تا با تنوع کتابهای کودکانه بیشتر آشنا شوید.
کتاب داستان
کتاب داستان همان‌طور که از نامش مشخص است، روایتگر یک داستان بوده و از چند شخصیت تشکیل شده است. اکثر کتابهای کودکانه داستانی هستند و به نوعی سعی دارند ذهن و تخیل کودک را با خود همراه کنند. کتاب داستان‌های کودکان بی‌شمار هستند و هر کدام برای رده سنی خاصی در نظر گرفته شده است. برخی از کتاب داستان‌ها مانند کمیک بوک‌ها کاملاً تصویری هستند و متن کوتاهی دارند. برخی کتاب‌ها نیز به صورت متنی روایت می‌شوند و از تصاویر برای درک بیشتر داستان استفاده می‌کنند.
کتاب شعر و ترانه
کتاب شعر و ترانه یکی از بهترین انواع کتابهای کودکانه بوده که مستقیماً با ذهن، خلاقیت و عواطف کودکان در ارتباط است. کتاب شعر و ترانه کودک را از فضای تکراری روزمره دور کرده و او را با ادبیات پارسی آشنا می‌کند. شعرها ذهن کودک را به چالش می‌کشند و بیشتر در حافظه آن‌ها ثبت می‌شوند. ریتم موجود در کلماتی که به صورت شعر و ترانه روایت می‌شوند، برای کودکان خوشایند و لذت‌بخش است. آن‌ها با این ریتم همراه می‌شوند و دنیایی پر از شادی را در ذهن خود می‌سازند. درون بسیاری از کتابهای شعر، داستان و مفاهیم آموزنده نهفته شده و می‌تواند به چهار صورت داستانی، حماسی، غنایی یا لالایی روایت شود.
کتاب نقاشی و رنگ‌آمیزی
اگر بخواهیم به طور کامل از مزیت‌ها و فواید کتابهای رنگ‌آمیزی و نقاشی برای کودکان بگوییم، بدون شک باید در مقاله‌ای جداگانه به آن بپردازیم. کتابهای رنگ‌آمیزی از جنبه‌های مختلفی برای کودکان مفید هستند و موضوعات آن‌ها نیز گسترده است. در بسیاری از کتابهای رنگ‌آمیزی کودکان با حیوانات، رنگ‌ها، مشاغل، اشکال هندسی و هر چیز دیگری آشنا می‌شوند. رنگ‌آمیزی و نقاشی کردن خلاقیت کودکان را افزایش داده و نوعی تمرین برای کاهش استرس و تمرین صبوری است. کودک در حال رنگ‌آمیزی، تمرکز و دقت خود را افزایش می‌دهد و در عین حال با شکلی که در حال رنگ‌آمیزی آن است، خیال‌پردازی می‌کند. بسیاری از کتابهای رنگ‌آمیزی کودکانه همراه با شعر و ترانه تصویرسازی می‌شوند که تأثیر آن را بر روی تخیل کودک چند برابر می‌کند. بسیاری از روان‌شناسان کودک، استفاده از کتابهای نقاشی و رنگ‌آمیزی را توصیه می‌کنند و معتقدند که این نوع کتابهای کودکانه باعث پرورش جنبه‌های روان‌شناختی و جسمانی کودک می‌شود.
کتاب مهارت‌های کلامی و ادب
کتابهای مهارت کلامی و ادب همان‌طور که از عنوانش پیداست، به آموزش یکی از اصول تربیتی کودک می‌پردازد. تقویت کلامی کودکان به‌خصوص در سنین پایین از اهمیت زیادی برخوردار است. کودک در سنین پایین بسیار تأثیر پذیر بوده و بهترین زمان برای تربیت و آموزش او بین سنین ۲ تا ۵ سالگی است. استفاده از کتابهای مهارت کلامی و ادب، کودک را برای تعاملات اجتماعی در آینده آماده کرده و ارتباط درست را به آن‌ها می‌آموزد.
کتاب حمام پلاستیکی
کودکان در حمام بازیگوشی‌شان گل می‌کند و حتی گاهی اوقات فضای حمام و شستشو را دوست ندارند. بنابراین سرگرم کردن کودک در حمام یکی از دغدغه‌های اصلی والدین بوده و همیشه به دنبال راهی برای آرام کردن کودکان خود بوده‌اند. کتاب حمام پلاستیکی یکی از اشکال کتابهای کودکانه بوده که به طور به‌خصوص برای استفاده در حمام طراحی شده است. این کتاب‌ها کاملا ضد آب هستند و کودک می‌تواند حین استحمام مشغول دیدن تصاویر جذاب این کتاب‌ها باشد. مهم‌ترین مزیت کتابهای حمام مقاومت بالای آن‌هاست و کودک هرگز نمی‌تواند آن‌ها را خراب یا پاره کند.
کتاب پارچه‌ای
کتابهای پارچه‌ای از جنس پارچه ساخته شده‌اند و برای کودکانی با سنین بین ۱ تا ۳ سال مناسب هستند. مزیت این کتاب‌ها مانند کتابهای پلاستیکی، مقاومت آن‌ها در برابر پارگی است. کودکان در سنین کم با بازیگوشی‌های خود ممکن است کتابهای کاغذی خود را پاره کنند؛ اما کتابهای پارچه‌ای بسیار مقاوم هستند و در نتیجه طول عمر بالاتری دارند. کتابهای پارچه‌ای موضوعات متنوعی دارند و شامل موضوعات آموزشی، شعر و ترانه و... می‌شوند.
کتاب جادویی
اگر از کتابهای رنگ‌آمیزی معمولی استفاده کنید، پس از رنگ شدن تمام تصاویر باید به فکر خرید یک کتاب رنگ‌آمیزی دیگر باشید، اما رنگ‌آمیزی در کتابهای جادویی هیچ‌وقت تمام نمی‌شود. کتاب جادویی یکی از انواع بسیار جذاب کتابهای کودکان بوده که می‌تواند کودک دلبندتان را ساعت‌ها سرگرم کند. کتابهای جادویی با یک قلم آبی کار می‌کنند که با کشیدن آن بر روی صفحه، تصاویر رنگی می‌شود. این کتاب‌ها برای کودک زیر ۵ سال بسیار مناسب بوده و به صورت کاملاً ایمن و بهداشتی ساخته شده است.
کتابهای مهارتی
کتابهای مهارتی یکی دیگر از انواع کتابهای کودکانه بوده که خرید آن را به والدین توصیه می‌کنیم. این کتاب‌ها تمرکز خود را بر روی تقویت هوش کودک معطوف کرده‌اند و انواع مفاهیم مختلف مربوط به مهارت‌های فردی، اجتماعی و... را با استفاده از زبان کودکانه و تصاویر زیبا به کودکان می‌آموزند. والدین اصلی‌ترین نقش را در تربیت کودک ایفا می‌کنند و این کتاب‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا مفاهیم تربیتی را با زبان و روش بهتری به کودکان خود آموزش دهند.
کتابهای آموزش زبان
اهمیت یادگیری زبان انگلیسی بر هیچ‌کس پوشیده نیست. زبان انگلیسی زبان بین‌المللی بوده و یادگیری آن در سنین پایین مؤثرتر خواهد بود. یادگیری زبان انگلیسی در سنین پایین نه تنها به تقویت زبان آن‌ها در آینده کمک می‌کند، بلکه باعث رشد ذهنی آن‌ها می‌شود. کودکانی که علاوه بر زبان مادری، زبان دیگری را فرا می‌گیرند، در حل مشکلات خلاقانه‌تر از دیگران عمل می‌کنند. مطالعات روان‌شناسی نشان داده است که یادگیری زبان دوم باعث بهبود حافظه، تمرکز، توانایی حل مسئله، تفکر انتقادی و خوب گوش دادن می‌شود. همچنین کودکان با یادگیری زبان انگلیسی در سنین پایین، عملکرد بهتری در مدرسه خواهند داشت و درس زبان دیگر برایشان چالش‌برانگیز نخواهد بود.
کتابهای آموزش شخصی
آموزش مسائل شخصی به کودکان با کمک کتابهای آموزشی آسان‌تر انجام می‌شود. گاهی اوقات والدین با وجود تلاش‌های فراوان موفق به آموزش بعضی اصول نمی‌شوند. کودکان از سنین بسیار کم باید با مسائل شخصی مانند حمام رفتن، آموزش‌های جنسی، نترسیدن از دکتر و...آشنا شوند. کتابهای آموزش شخصی با استفاده از داستان‌های کودکانه و تصویرهای جذاب این مسائل را به کودکان آموزش می‌دهند. زمانی که والدین این کتاب‌ها را برای کودکان خود بخوانند، آن‌ها خود را به جای شخصیت اصلی می‌گذارند و سریع‌تر این مسائل را یاد می‌گیرند.
فلش کارت آموزشی
فلش کارت‌های آموزشی یکی دیگر از ابزارهای جذاب برای آموزش مفاهیم مختلف به کودکان محسوب می‌شود. این فلش کارت‌ها مفاهیم مختلفی مانند حیوانات، میوه‌ها، وسایل و اشیا، فعلها، وسایل حمل و نقل، اعداد، رنگ‌ها، پوشاک و ده‌ها موضوع دیگر را با تصاویر زیبا به کودکان آموزش می‌دهند. شما می‌توانید روزانه از فلش کارت‌ها استفاده کنید و به صورت بازی و تمرین‌های مختلف تصاویر روی فلش کارت‌ها را به کودک خود آموزش دهید. با نشان دادن هر تصویر به کودک خود، می‌توانید سؤال‌های متفاوتی را بپرسید و ذهن او را به چالش بکشید. مثلاً به او بگویید با این تصویر یک جمله بساز یا داستانی درباره این تصویر برای من تعریف کن.
گروه سنی کتاب کودکان
کتابهای گروه سنی کودکان مانند سایر کتاب‌ها دارای گروه سنی مختلفی هستند که به والدین کمک می‌کند، کتاب مناسب با سن کودک خود را انتخاب کنند. در ادامه به طور خلاصه گروه سنی کتاب کودکان را معرفی خواهیم کرد.
گروه سنی الف: این کتاب مربوط به سنین قبل از دبستان بوده و اولین رده سنی کتاب کودک محسوب می‌شود. محتوای کتابهای گروه سنی الف رنگارنگ بوده و از تصاویر بیشتری در آن استفاده می‌شود. این کتاب‌ها هم به صورت داستان و هم به صورت شعر هستند و به آموزش مفاهیم ابتدایی می‌پردازند.
گروه سنی ب: این گروه سنی شامل کودکان اول تا سوم دبستان (۷ تا ۹ سال) می‌شود. در این کتاب‌ها با متن بیشتری رو به رو هستیم و تصاویر نیز سطح یکسانی با متون دارند. از آنجایی که کودک در این سنین می‌تواند به تنهایی کتاب بخواند، متن‌ها با زبان کودکانه و کاملاً ساده نوشته شده‌اند.
گروه سنی ج: این گروه سنی، سویم رده سنی کتاب کودک محسوب می‌شود و مربوط به کودکان ۱۰ الی ۱۳ سال است. در این کتاب‌ها متن بیشتر از تصویر دیده می‌شود و از آنجایی که کودکان در این سن کاملاً بر مهارت خواندن تسلط دارند، می‌توانند به راحتی متون طولانی را مطالعه کنند. کتابهای این رده سنی شامل رمان نوجوان، کمیک بوک‌ها و داستان‌های فانتزی می‌شود. در این کتاب‌ها از تصویر استفاده می‌شود؛ اما تعداد آن کمتر بوده تا به تدریج کودک برای کتابهای بدون تصویر آماده شود.
گروه سنی د: گروه سنی د مربوط به نوجوانان دوره دبیرستان یعنی ۱۳ تا ۱۵ سال می‌شود. نوجوانان در این سنین کاملاً می‌توانند متون طولانی را مطالعه کنند و در کتابهای این رده سنی از تصاویر کمتر استفاده می‌شود. انواع کتابهای علمی فرهنگی، زندگینامه‌ها، کتابهای راهنمای بلوغ، رمان‌های طولانی و... به این گروه سنی مربوط می‌شود.
گروه سنی ه: این گروه سنی متعلق به نوجوانان ۱۶ تا ۱۸ سال است. کتابهای این گروه سنی به کتابهای بزرگسال بسیار نزدیک شده و اکثر آن‌ها بدون تصویر هستند. موضوعات این کتاب‌ها بیشتر مربوط به هویت سازی و شناخت خود بوده و نوجوانان را برای ورود به دنیای بزرگسالی آماده می‌کند.
اهمیت کتاب و نقش کتاب در رشد و آموزش کودکان
نقش کتاب در رشد و آموزش کودکان بی‌نهایت اهمیت داشته و پیوند عاطفی عمیقی بین والدین و کودکان برقرار می‌کند. کتاب‌ها باعث رشد ذهنی و عاطفی کودک شده و تخیل و مهارت‌های فردی و اجتماعی او را پرورش می‌دهند. همچنین کودکانی که از ابتدا با کتاب آشنا می‌شوند در زمینه تحصیلی بسیار موفق‌تر عمل می‌کنند و سرعت آن‌ها در یادگیری مهارت‌های مختلف افزایش پیدا می‌کند. علاوه بر این، کتابهای کودکانه باعث رشد مهارت‌های زبانی کودک شده و او می‌تواند سریع‌تر با واژگان و دنیای بزرگسالان آشنا شود.
چگونه بهترین کتاب را برای کودک خود انتخاب کنیم؟
برای اینکه بتوانید یک کتاب مناسب برای کودک خود انتخاب کنید، ابتدا باید چند سؤال از خودتان بپرسید. اول اینکه آیا این کتاب برای سن کودک من مناسب است؟ چه چیز را می‌خواهم با خرید این کتاب به فرزند خود آموزش دهم؟ آیا فرزند من به محتوای این کتاب نیاز دارد؟ در نظر داشته باشید که در سنین بسیار پایین، انتخاب کتاب برای کودکان آسان است. زیرا تقریباً هر چیزی برای دنیای کودکانه آن‌ها تازگی دارد و می‌توانید آن‌ها را با مفاهیم مختلفی آشنا کنید.
اما زمانی که کودک شما از سن ۵ سال عبور می‌کند، انتخاب کتاب کمی چالش برانگیز می‌شود. زیرا کودک شما ممکن است از خود بپرسد چرا این کتاب برای او خریده‌اید؟ آیا هدف خاصی داشتید؟ یا آیا من نیاز به دانستن موضوع خاصی داشتم؟ به همین دلیل اگر بدون مشورت با فرزند خود کتابی را به عنوان هدیه برای او خریداری می‌کنید، به این مسائل توجه کنید. شما باید کتابی را برای او خریداری کنید که خود به محتوای آن ایمان داشته باشید و در نهایت بتوانید بر روی کودک خود تأثیر مثبتی بگذارید.
نکات مهم برای خرید کتاب کودک
آشنایی با چند نکته کاربردی به شما کمک می‌کند تا کتاب مناسب‌تری را برای کودک خود انتخاب کنید. در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
مطالب جالب و آموزنده
کتاب کودک باید حاوی مطالب جالب و آموزنده باشد. محتوای جالب یعنی محتوایی که درگیر کننده باشد و نظر کودک شما را به خود جلب کند. با خواندن چند خط از یک کتاب متوجه لحن و پیام آن خواهید شد و می‌توانید تشخیص دهید که آیا کودک شما به آن علاقه دارد یا خیر. همچنین کتاب باید حاوی یک پیام آموزنده باشد و در زندگی روزمره کودک شما تأثیر مثبتی بگذارد.
تصاویر جذاب و زیبا
همان‌طور که در ابتدا گفتیم، تصاویر یکی از مهم‌ترین بخش‌های کتاب کودکان هستند و بیشتر از متن در ذهن کودکان ثبت می‌شوند. توصیه می‌کنیم از کتاب‌هایی استفاده کنید که تصاویر آن‌ها مربوط به داستان باشد و کودک بتواند با نگاه کردن به آن‌ها داستان را به راحتی درک کند. استفاده از داستان‌های تصویری بیشتر از داستان‌های متنی برای کودکان جذاب بوده و خلاقیت آن‌ها را بیشتر پرورش می‌دهد.
واژگان متنوع اما ساده و در دسترس
واژگانی که در کتابهای کودکانه استفاده می‌شود باید ساده و قابل فهم باشند. این ویژگی به درک بهتر داستان کمک می‌کند و کودک می‌تواند تا انتهای کتاب درگیر داستان شود؛ بنابراین توجه به این نکته بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
الگوهای زبان و کتاب‌ها با ریتم
کتاب‌ها باید از الگوی زبانی ساده‌ای پیروی کنند و همراه با ریتم باشند. یعنی در هیچ کجا از کتاب نباید داستان کند پیش برود یا از جملات طولانی و خسته کننده استفاده شود. یک کتاب کودک باید از جمله‌هایی ساده و در عین حال جذاب تشکیل شده باشد و به آسانی کودک را با خود همراه کند.
فونت حروف و اندازه چاپ
یکی دیگر از ویژگی‌های مهمی که باید هنگام خرید کتاب کودک به آن توجه کنید، فونت حروف و اندازه چاپ است. کتابهای کودکانه باید از فونت بزرگ یا متوسط برخوردار باشند که کودکان بین ۷ تا ۹ سال که توانایی خواندن دارند، بتوانند به راحتی آن‌ها را بخوانند.
نتیجه گیری و پیام رسانی ساده
همان‌طور که در ابتدا گفتیم، کتابهای کودکانه باید حاوی مفاهیم آموزنده باشند و کودک با خواندن آن‌ها با مفهوم جدیدی آشنا شود. معمولاً این پیام‌های آموزنده در انتهای داستان، به عنوان نتیجه‌گیری بیان می‌شود. نتیجه‌گیری در کتابهای کودکانه باید ساده باشد و پیام خود را به راحتی بیان کند. داستان‌هایی که پیام آن‌ها به راحتی ملموس نباشد، برای کودکان مناسب نخواهد بود.
